Albisteak
2024/06/04
Getxori eta segurtasun ezari buruz
Gertaera gogor eta tristeak ikusten ari gara denbora laburrean Getxon. Hilketagatiko heriotza, lapurreta, beldurra, segurtasun eza bezain gogor eta tristeak.
Eta, enbragurik gabe, ezin dugu alde batera utzi agian tristeagoak, mingarriagoak eta arriskutsuagoak direla pertsona eta gizarte-talde jakin batzuek hain muturreko egoerei buruz egiten dituzten irakurketa maltzur, joera eta errealitatearekiko hutsegiteak.
Benetan gertatu diren egoerak. Benetakoak dira, gogorrak, ezagutzen ez dugun gure gizartearen irudi bat ispiluaren kontra jartzen digutenak. Ez dugula aitortu nahi.
Baina irakurketa batzuen arabera, gertakari horiek egunerokoak dira, gehienak, eta estigmatizatu, markatu, iraindu eta baztertu nahi dituzten kolektibo sozial zehatzei lotuta daude. Begirada zitalki interesatuak dira, benetako faltak, asmo txarrekoak, eta kalte handia egiten diete dianan jartzen duten kolektiboari eta gizarte osoari, ez baitzaie axola esaten dutena egia bada, ez dute bilatzen beren datuak kontrastatzea, nahi duten iruditeria sortzea besterik ez dute bilatzen, gehiengo sozial kezkatua, beldurtia eta egoeraren erruduna izateko adina.
Badugu arazoa: indarkeria, lapurretak eta segurtasunik eza; eta badugu erruduna: etorkinak. Eta magrebtar gazteak badira, hobe.
Ba ez.
Irakurketa honek ez dit balio. Ez da benetakoa. Kontrastatu zure datuak. Ez minik egin.
Ez engainatu. Ez gezurrik esan. Ez zatitu.
Gertakari horiek benetakoak dira, denok ezagutzen ditugu. Baina irakurketak falta zaizkio errealitateari.
Getxo udalerri segurua da, lasaia, eta bizikidetza, harremana, topaketa, hazkundea, komunitate-bizitza eta auzo-bizitza sortzen dituzten dinamika positiboak sustatzen dira bertan.
Elkar+ topagunera etortzera gonbidatzen zaituztet, horrelako esperientzia ederrak ikusiko dituzue egunero.
Ertzaintzak dituen estatistika-datuetara jo besterik ez dago, antzeko tamaina duten beste udalerri batzuetakoekin aldera baitaitezke.
Kontrakoa esatea joera handikoa eta interesatua da, beldurra sortzea bilatzen du. Eta herri beldurti bat erabilgarriagoa da, bere askatasuna hertsatzen duten neurriak hartzeko joera handiagoa du.
Defentsa-dinamikak sortzen dituzte, ez konstruktiboak. Seguruak ez diren gazteak sortzen ditu, gaua arriskutsua delako labana batekin atera behar dela uste dutenak. Goizaldeko ordu bietan seme-alaben bila joaten diren gurasoek segurtasun-gabeziako dinamikak sortzen dituzte, eta horiek berrelikatu egiten dira, eta, zerbait puntualetik, errealitate bat eraikitzen da azkenean, baina ez da hala izaten. Pigmalion efektuari buruz irakurtzera gonbidatzen zaituztet.
Kontrol gehiago, polizia gehiago, segurtasun gehiago, kamerak behar direlako sentsazioa sortzen du, seguru eta lasai sentitzeko beharrezkoa dena.
Baina irakurketa ez badago errealitatean oinarrituta, datuak nahita desitxuratzen badira, agian beste galdera batzuk egin beharko dizkiogu geure buruari, agian beste aukera batzuk baloratu beharko ditugu.
Egia da, gertaerak benetakoak dira. Hau gertatu da. Baina badu zerikusirik pertsonen jatorriarekin? Edo beldurrarekin, arbuioarekin, desberdintasunarekin, itxaropen faltarekin du zerikusia.
Orduan erantzunak bestelakoak direlako.
Sopuertan ireki berri den adingabeen zentroa datorkit gogora. Inork ezagutzen ez zituen eta problematikoak ziren adingabe batzuk. Komunitate mobilizatuenak eta erradikalenak jada adierazi zuen ez zituztela maite.
Zaila da dagoeneko arazoren bat duzun leku batera iristea, zu ezagutzeko aukerarik ere eman gabe.
Arazoa iristen ziren gazteak ziren, eta haiek eta komunitateak aukera gehiago izateko ezarri beharko liratekeen baliabideak: garraio publikoa sustatzea, aisialdia, kirola, topaketa garatzea ahalbidetuko duten baliabide publikoak sortzea edo hobetzea, ingurune hurbiletan prestakuntza-ibilbideak sustatzea eta indartzea, inguruneak eskatzen dituen eremuetan praktikak egiteko eta laneratzeko aukerekin.
Agian, Getxon, harrera sortzen duten politika publikoen alde egiten jarraitu behar da, sartzeko ibilbideak sustatzen dituztenak, elkartzeko eta harremanetan jartzeko espazioak sortzen dituztenak, aukera sortzen dutenak, ez bereiztekoak, ez baztertzekoak, ez baztertzekoak.
Eta agian ez da Getxon bakarrik egin behar. Edo Bilbon. Edo Barakaldon.
Agian Euskadiko udalerri guztien artean biderkatzailea izan behar duen proposamena da. Agian orduan harrerako errealitate berri bat eraiki dezakegu. Ez, ordea, gainezka egiten duten udalerriak. Ez, ordea, kirurgia deitzen zaion efektu ospetsuagatik, baliabideak sortzea saihesteko planteatu nahi den bezala, baizik eta pertsonek aukerak bilatzen dituztelako, bidea bilatzen dutelako, beren ibilbidea eraiki ahal izatea bilatzen dutelako, eta ibilbide hori, ahaztu gabe, gizartea eraikitzen dutelako.
Ekonomiaren esparruan gero eta ahots gehiagok planteatzen du pertsona gehiago behar ditugula gure ongizate-sistemari eutsi ahal izateko, eta hori migrazioari lotsagabeki begira egiten du, argi eta garbi utilitarista eta interesatua den moduan.
Bada, agian, maila desberdinetako beste erantzun batzuk eman behar ditugula planteatzeko unea da, tokikoari dagokionez, harrera, topaketa eta harremana sustatzen duten proposamenaren alde egiten jarraitzea. Landa-inguruneko despopulazioaren aurka borrokatzea, etxebizitza eta errolda eskuratzeko erraztasunak ematea. Zerbitzuak, garraioa, prestakuntza-ibilbideak eta lan-eremurako sarbidea hobetzea.
Estatu mailan, aipatu behar da oraindik ere mahai gainean dagoela lan-merkatu premiatsu batean sartzeko aukera izango luketen pertsona multzo baten erregularizazioa sustatzen duen ILP bat. Hala ere, atzerritartasunari buruzko egungo legea hobetzeko urrats asko eman litezke.
Europa mailan, behin izan ginen balioen Europa hartan pentsatzea, munduko panoraman gero eta hutsalago zahartzen ari baita, eta, agian, mugak kanporatzeko Europa izan beharrean, garapenerako lankidetzaren aukeren eta politiken Europan pentsatzen has bailiteke, ez kontrolean, benetako eraginean baizik.
Azken finean, pertsonez ari garela pentsatzea, azkenean beti pertsonak dira. Sisteman sartzeko prozesuetan zailtasunak eta trabak dituzten pertsonak. Komunitatearen aldetik bizitza normalizatzeko, harremanak izateko eta aurrera egiteko zailtasunak dituzten pertsonak. Haientzako aukeraren bat besterik bilatzen ez duten pertsonak, familiei laguntzeko eta iritsi diren gizartean ekarpenak egiteko, horretarako egin zuten halako bidaia konplexua. Eta, hala ere, komunitate manipulatuaren haserreen jomuga izaten dira azkenean, bai eta kideen gutxiengoarena ere, porrotez porrot, eta biderik aurkitu gabe, guztiarekin hausten dutenak, ez baitu ezer galtzeko.
Aukera sortzea, laguntzea, ondoan egotea, loturak sortzea ez da inoiz arazoa izango.
Ondoan egotera gonbidatzen zaituztet.
Asier Arpide Etxano
Pertsonalde elkartearen zuzendaria